پروتزهای دندانی برای بازسازی نقائص داخل دهانی مثل عدم وجود دندان، نبود قسمتی از دندان یا نقصی در بافتهای نرم و سخت کام یا فک استفاده می شوند همچنین پروتزها برای باز توانی قدرت جویدن، بهبود زیبایی و کمک به صحبت کردن به کار می روند.
پروتزها می توانند به صورت فیکس و ثابت باشند. پروتزهای فیکس توسط پیچ ها و یا سمانهای دندانی در محل خود به صورت ثابت قرار می گیرند. اما پروتزهای متحرک از دیواره های دندانهای کناری یا اندرکاتهای موجود برای ثابت ماندن در دهان استفاده می کنند و به راحتی از دهان خارج و دوباره در جای خود قرار می گیرند. در پروتزهایی که برای موارد بی دندانی استفاده می شوند از خاصیت ساکشن برای گیر به مخاط زیر استفاده می شود یا اینکه عضلات اطراف و کانتور بافتهای باقیمانده پروتز را در جای خود نگه می دارند.
انواع پروتزهای دندانی:
– دنچر که برای موارد بی دندانی کامل استفاده می شود و معمولاً توسط بافتهای نرم و سخت دهان ساپورت می شود. انواع رایج دنچرها متحرک هستند، اما امروزه با آمدن ایمپلنت های دندانی، دنچرها می توانند به صورت ثابت نیز استفاده شوند که دیگر مشکلات لقی پروتز را با ان شاهد نخواهیم بود.
– دنچر پارسیل یا همان تکه ای که در مواردی که قسمتی از دندانهای بیمار از بین رفته باشد استفاده می شود و جایگزین بریج ها در مواردی که دندان کافی برای ساپورت بریج وجود نداشته باشد و یا به دلایل مالی بیمار توانایی پرداخت هزینه بریج ها را نداشته باشد به کار می روند.
– اپلاینس های ارتودنسی که به منظور درمان نامرتبی های دندانی یا ناهنجاریهای فک ها ساخته می شوند که خود می توانند به صورت ثابت یا متحرک باشند.
– ایمپلنت های دندانی که توسط جراحی داخل استخوان فک قرار می گیرند و برای ساپورت پروتزهای دندانی مثل کراون ها، بریج و یا دنچرها استفاده می شوند. ایمپلنت ها از جنس تیتانیوم هستند که با پروسه ای به نام استئو اینتگریشن با استخوان فیوز می شوند و بعد از این مرحله که حدود ۴ تا ۶ ماه طول می کشد قسمت پروتزی روی آن سوار می شود.
– کراون ها پروتزهای ثابتی هستند که برای بازسازی شکل آناتومیک دندانی که قسمتی از ان از بین رفته باشد به کار میرود که دارای انواع فلزی PFM و تمام سرامیک هستند. برای ساخت ان ابتدا دندان به اندازه و شکل مورد نظر تراش می خورد و سپس از دهان قالب گرفته می شود و در لابراتوار توسط تکنسین، روکش ها ساخته می شوند و بعد از امتحان در دهان روی دندان چسبانده می شود.
امروزه تکنولوژی جدیدی به بازار آمده به نام CAD- CAM که بعد از تراش دندان دیگر نیازی به فالب گیری نمی باشد و توسط حسگرهای دیجیتال تصویر دندان به کامپیوتر فرستاده شده و بعد از آنالیز نهایی روکش توسط پرینتر سه بعدی روی بلوکهای سرامیکی تراشیده شده و در همان جلسه روی دندان بیمار چسبانده می شود.
– بریج نوعی پروتز ثابت است که از دندانهای مجاور ناحیه بی دندانی برای بازسازی آن ناحیه استفاده می شود. در این روش دندانهای کنار ناحیه بی دندانی حتی اگر سالم باشند تراش می خورند تا بعد از قرار گرفتن روکش به سایز طبیعی دندان برسند. امروزه توصیه می شود که برای بازسازی ناحیه بی دندانی از ایمپلنت به جای بریج استفاده شود چون ایمپلنت ساپورت خود را از همان ایمپلنت موجود در اسنخوان می گیرد و بدین نحو دیگر نیازی به تراش و آسیب به دندانهای کناری وجود ندارد.
